Centre for Life Sciences: een krachtige poort naar omliggende natuur
Het Centrum voor Levenswetenschappen, onderdeel van de faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen, past ondanks zijn futuristische verschijning wonderwel in zijn landschappelijke context. Het architectenbureau Rudy Uytenhaak liet techniek en natuur met elkaar versmelten in een gebouw met high-tech polyestergevels en begroeide daken.
Het gloednieuwe universiteitsgebouw maakt deel uit van het Zernikecomplex, gelegen aan de noordzijde van Groningen. Dit deel van de stad, dat plaats biedt aan bedrijfs- en onderwijsgebouwen, wordt momenteel getransformeerd tot een groene campus, naar ontwerp van stedenbouwkundig- en landschapsbureau West 8. Het starre stedelijke grid maakt plaats voor een autoluwe, parkachtige omgeving met lanen, heggen en bomen waartussen nieuwe gebouwen komen met ‘een sterk individueel karakter’. Het bureau Uytenhaak heeft inderdaad een krachtig gebouw ontworpen; het Centrum voor Levenswetenschappen is vormgegeven als een enorme poort, die toegang verschaft tot het achtergelegen natuurgebied. Maar de architecten wilden nadrukkelijk geen autonoom object, of een soort ‘Arc de Triomphe’ maken; in vorm- en materiaalgebruik hebben zij juist geprobeerd de kwaliteit van het landschap te accentueren. Het gebouw bestaat uit twee schuin oplopende bouwdelen, waarvan de groene daken uit het maaiveld oprijzen. Tussen de vierde en negende (hoogste) verdieping worden ze verbonden door een brug, waar het park onderdoor vloeit. Deze drieledige compositie bepaalt ook de organisatie van de drie onderzoeksstudies: planten-, fundamentele- en dierenstudies.
Het starre stedelijke grid maakt plaats voor een autoluwe, parkachtige omgeving met lanen, heggen en bomen waartussen nieuwe gebouwen komen met 'een sterk individueel karakter
Een brugachtige constructie verbindt de twee schuin oplopende bouwdelen.
Hoekmodule gebaseerd op het gevelsysteem CW 50
Prefab gevelelementen
Ook in het interieur van de college- en practicumzalen, laboratoria en kantoren heeft de projectarchitect Tanja Buis-Vitkova geprobeerd een ‘natuurlijke’ omgeving te creëren. Enerzijds door het vrije uitzicht over de groene sedumdaken en de omgeving, anderzijds met daglicht – onder meer door middel van lichtkoepels. Daglicht speelt daarnaast een rol in het energiezuinige installatieconcept. Er is gekozen voor klimaatbeheersing via een duurzaam systeem van warmte-koudeopslag in de bodem in combinatie met betonkernactivering. Het meest opvallende aan het gebouw zijn echter de groene gevels die de staalconstructie van het gebouw verhullen. De lichtdoorlatende gevelplaten, die speciaal voor dit project zijn ontwikkeld, zijn gemaakt uit met glasvezel versterkte polyesterplaat. Met het grafisch patroon van witte glasvezelstrengen wilde de architect een natuurlijke uitstraling geven aan deze uiterst moderne constructie. Reynaers is al in het voortraject van dit project betrokken bij het ontwerp van de deze bijzondere composietgevel. Binnen de prefab elementen (3,30 x 3,60 m.) moesten ruim 1200 aluminium kozijnen worden opgenomen. Kozijnen die niet alleen in hoogtemaat verschillen, maar ook per element van plaats wisselen, doordat ze min of meer willekeurig in de gevels zijn geplaatst. Probleem was met name een waterdichte bouwkundige aansluiting tussen kozijn en gevelpaneel, waarbij ook rekening gehouden moest worden met de werking van zowel het composieten element als de kozijnen onder invloed van temperatuurwisselingen.
Nauwe samenwerking
De geveladviseur en de projectarchitect Buijs-Vitkova hebben samen met Reynaers de oplossing gevonden, in de vorm van een klikverbinding. Door roestvrijstalen montageclips op te nemen in de kozijnsparingen van de composietpanelen, zijn de aluminium gevelelementen van buitenaf eenvoudig op hun plaats te drukken. Uitzettingen worden door de verende werking van deze clipverbinding eveneens opgevangen. En omdat de kozijnen de panelen iets overlappen, zijn er geen open inkijknaden te zien. Aanslagrubbers in de buitenste kaders van de profielen en een inwendig afwateringsysteem garanderen tot slot de waterdichtheid van de gevel. Het aantal kozijnen is uiteindelijk gereduceerd tot een viertal gevelelementen (designs A, B, C en D), waarvoor Reynaers ECO system (ES 50) de basis vormde. Design A (3268 x 600 mm) en design B (3268 x 800 mm), respectievelijk 486 en 465 stuks, zijn elementen met vaste, isolerende beglazing. Varianten C en D (119 en 134 stuks) hebben dezelfde afmetingen als A en B, maar bevatten een liggend dan wel staand uitzetraam. Het resultaat van het vroegtijdige overleg tussen de verschillende partijen bepaalt niet alleen de bouwkundige kwaliteit; door Reynaers vroegtijdig als adviseur bij het ontwerp te betrekken heeft de opdrachtgever ook aanzienlijk in kosten kunnen besparen. Bovendien heeft dit alles geleid tot een uiterst strakke detaillering van de gevel – en daarmee valt of staat de sculpturale kwaliteit van het ontwerp.
Gebruikte Reynaers Aluminium systemen
Partners bij dit project
Fotograaf
- Wim Tholenaars
Andere belanghebbende
- Kirsten Hannema (Authors)
