Historial De La Vendée Museum

Het museum Historial de la Vendée, dat in de omgeving van het dorpje Les-Lucs-sur-Boulogne is gebouwd, nestelt zich in het golvende landschap en wil een beeld geven van de bewogen geschiedenis van de streek, vanaf de prehistorie tot de 21ste eeuw. Hier wordt de architectuur bepaald door de locatie, terwijl het gebouw ook iets toevoegt aan het landschap.   De ogenschijnlijk paradoxale opdracht luidde om een aantrekkelijk cultureel oord te scheppen dat zou aansluiten op het landschap, zonder daarin al te veel op te vallen. Om aan deze wens tegemoet te komen hebben de architecten van Plan01 een museum ontworpen dat schuilgaat onder een dak dat bestaat uit met gras ingezaaide vlakken. Zij spreken over een onopvallend gebouw, over de ambiguïteit tussen een discrete en een expressieve aanwezigheid, over inbedding en over verheffing. Want de groeiende stroom bezoekers naar het gebied staat ook symbool voor een onderdompeling in de geschiedenis van de Vendée en voor een bewogen traject dat de streek hier op een hoger plan tilt. Sinds juni 2006 biedt dit museum, dat een totaaloppervlakte heeft van 6000 m², het publiek een interactief avontuur in drie dimensies, van het exposeren van de collecties tot de meest geavanceerde multimediatechnologieën, tegen het expressieve decor van een kunstmatig landschap. Uit het bouwplan sprak duidelijk de wens om het Historial te laten versmelten met het landschap, om het te laten opgaan in een negentien hectare groot natuurpark aan de oevers van de Boulogne. Dankzij zijn adequate interpretatie van deze wens heeft PLAN01, een collectief waarin vier architectenbureaus verenigd zijn, de opdracht binnengehaald. Dit nieuwe generatie-museum weerspiegelt de krachtige persoonlijkheden van de tien architecten van Plan01, die erin geslaagd zijn om in hun ideeënlaboratorium een collectieve en innovatieve ontwerpmethode te ontwikkelen.  

VEGETATIEDAK EN GORDIJNGEVELS

Met zijn dak dat bestaat uit achtduizend vierkante meter geometrische, met vegetatie bedekte vlakken, is het monochrome, bronsgroene gebouw ingebed in het landschap, terwijl de glazen gevels uitzicht bieden op de rivier. De ontwikkeling van het complexe profiel van het dak met behulp van maquettes en 3D-modellering was een werk van lange adem. Het dak bestaat uit een aantal vlakken die aansluiten op het landschap, terwijl ze het gebouw tegelijkertijd voldoende zeggingskracht verlenen om het van de natuurlijke omgeving te onderscheiden. “Het museum laat zich raden onder zijn geometrische ak waarvan de randen zich losmaken van het natuurlijke landschap en uitsparingen vormen, waardoor het licht de ontvangstruimten kan binnenstromen en de gevels van het project zichtbaar worden,” aldus de architecten. “De linkervorm van deze staalconstructie is onderverdeeld in driehoeken, die elk een verschillend oppervlak beslaan. Het gehele dakoppervlak is bedekt met een structuur van tien centimeter dik schuimglas waaraan zowel aan de boven- als de onderzijde een laag bitumen is gehecht. Hierop is een geperforeerde stalen bak geplaatst. Deze in lagen opgebouwde structuur van cellulair glas zorgt voor de warmte-isolatie en waterdichtheid. Vervolgens kan er een lichte groenbedekking op worden aangebracht. In de brede onderlaag van het dak bevindt zich een kunstmatig bevloeiingssysteem dat onmisbaar is voor de levensvatbaarheid van deze dakbedekking, die gelijkenis vertoont met een grondloze teelt. Zodra het lente is, verandert het dak in een zwevende weide met gras dat dertig tot zestig centimeter hoog kan worden.”  

VENSTER OP HET LANDSCHAP

Met behulp van een compact gedeelte in de vorm van een W zijn de expositieruimten verdeeld over twee hoofdgebouwen, waardoor de impact van het gebouw op het landschap beperkt blijft en er een optimale ingang is gecreëerd naar een centrale hal met twee aangrenzende galerijen. “Om te beantwoorden aan de eisen om de grootte van de expositieruimten te kunnen aanpassen, hebben wij een gebouw ontworpen met een gelijkmatige structuur, waarin een portaalconstructie is voorzien die 21 meter overspant.” Zo worden de hoofdruimten van 450 m² afgebakend, die elk uit twee lagen bestaan (tot zes meter hoog voor expositie- of opslagruimte, en zes tot negen meter hoog voor het rooster ten behoeve van de technische voorzieningen en de balken) en zo bij uitstek geschikt zijn voor hun gebruik. Aan de zuidgevel laat het aan de randen oplopende dak een enorme raampartij vrij, die voor een natuurlijke verlichting van de hal en de galerijen zorgt en uitzicht biedt op het landschap van de rivier de Boulogne. Deze façade heeft een verticale structuur zonder horizontale regels, met om de 1,20 meter over de gehele hoogte een profiel dat aan de binnenzijde plat is en aan de buitenzijde reliëf vertoont. De gevel vormt een reeks plooien die niet evenwijdig lopen met de dakrand en is gerealiseerd met het systeem CW 50 van Reynaers Aluminium. Door het achterwege laten van dwarsregels lijkt het uiterlijk op een verlijmd beglazingssysteem. Het op maat maken van de verschillende panelen die in de gevels zijn verwerkt, was een ingewikkelde opgave. De glasgevels zijn bovenaan gescheiden van de staalconstructie en worden horizontaal gesteund door een systeem van verbindingsplaten dat uitzetting van tien centimeter in het spant mogelijk maakt. Los van de constructieve aspecten, waardoor er een strak en aaneengesloten venster op het landschap kon worden gecreëerd, is het Historial ontegensprekelijk een prachtig kunstwerk dat in het landschap van de Vendée is neergestreken.