De juiste balans vinden: hergebruik versus nieuwe materialen in de bouw
Bij Reynaers Aluminium kijken we niet alleen naar de uitstraling of technische prestaties van onze gevelsystemen, maar ook naar de lange termijn impact op het milieu. De vraag of je moet kiezen voor hergebruik of nieuwe materialen wordt steeds vaker gesteld. Het vraagt om een doordachte afweging van verschillende factoren. Als hoofd van het projectteam begeleid ik dagelijks dit soort vraagstukken. Mijn missie is om duurzame keuzes eenvoudiger te maken zonder dat we inleveren op kwaliteit of prestaties.
Aan het woord: Bart Hellings, Hoofd Projectteam bij Reynaers Aluminium
Impact in het bouwproces of tijdens de gebruiksfase?
Hergebruik wordt vaak gezien als het hoogtepunt van duurzaamheid. Het idee om bestaande materialen opnieuw te gebruiken, spreekt snel tot de verbeelding. Toch blijkt het in de praktijk vaak ingewikkelder dan gedacht. Het 1-op-1 hergebruiken van volledige kozijnen levert een aantal vragen op. Bijvoorbeeld of de prestaties nog steeds toereikend zijn, wie borgt de kwaliteit van de opnieuw geplaatste elementen en zijn de gevraagde afmetingen wel voorhanden.
Een van de grootste voordelen van aluminium is het feit dat het eindeloos kan worden gerecycled zonder kwaliteitsverlies van het materiaal. De beschikbaarheid van gerecycled aluminium is echter beperkt en logistieke uitdagingen maken het niet altijd haalbaar om een nieuw profiel volledig gerecycled uit te voeren. Daarom kiezen we bij Reynaers voor een eerlijke combinatie: zo veel mogelijk gerecycled materiaal gebruiken, maar dit aanvullen met nieuw, koolstofarm aluminium uit groene energie. Dit noemen wij Low Carbon aluminium.
Door nieuw aluminium te produceren met energie uit hernieuwbare bronnen (met name waterkrachtcentrales), ontstaat een aluminiumproduct met een lagere CO₂-voetafdruk, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit of beschikbaarheid. Hierdoor kunnen we een eerlijk percentage gerecyclede content realiseren bij alle projecten
Combinatie van keuzes
De grootste winst zit volgens mij niet in één oplossing, maar in de combinatie van keuzes. Door vanaf het ontwerp slimme beslissingen te nemen en materialen zo te selecteren dat ze ook een lange levensduur hebben, verlagen we de impact al aan de voorkant. Tegelijkertijd zorgen goed ontworpen gevels ervoor dat gebouwen minder energie nodig hebben voor verwarming en koeling tijdens de totale levensduur. Hierdoor wordt de CO₂-uitstoot tijdens de gebruiksfase vaak nog veel verder teruggebracht dan alleen door te focussen op hergebruik en het proces aan de voorkant. Ter illustratie: Als de verhouding embedded carbon en operational carbon 40%-60% is, is er tijdens de totale levensduur bijna tweederde van de totale uitstoot te reduceren.
Innovaties en impact
Innovaties in circulair bouwen, zoals demontabele systemen en modulaire ontwerpen, bieden steeds meer mogelijkheden om materialen later opnieuw te gebruiken. Toch zien we dat de markt vaak nog sterk prijsgericht is en dat subsidies een grote rol spelen bij het nemen van beslissingen. Dit kan duurzame innovaties afremmen. Daarom is het belangrijk om de discussie niet alleen te voeren over kosten, maar juist over (rest)waarde. Wat levert een gevel op lange termijn op qua energieprestatie, levensduur, materiaal en indirecte CO₂-reductie?
Bij het maken van een advies is de balans tussen uitstraling, prestaties en duurzaamheid voor mij altijd aanwezig. Het is belangrijk om verder te kijken dan alleen het label ‘gerecycled’ of ‘nieuw’. Elk onderdeel telt mee, van de profielen zelf tot aan de isolatiestrips en coatings. Deze onderdelen dragen allemaal bij aan de totale milieu-impact van een gebouw in de gebruiksfase en verdienen dus allemaal aandacht.
Focus op de lange termijn
Mijn belangrijkste boodschap? Kijk naar het geheel en focus op de lange termijn, staar je zeker niet blind op één getal. Door samen slimme, doordachte keuzes te maken, creëren we gevels die niet alleen vandaag mooi en functioneel zijn, maar ook in de toekomst bijdragen aan een lagere CO₂-voetafdruk. Zo bouwen we stap voor stap aan een duurzamere gebouwde omgeving.
Geschreven door: Bart Hellings, Hoofd Projectteam Reynaers Aluminium
